Nuôi dạy con thông minh thế nào cho “chuẩn” là câu hỏi phổ biến của rất nhiều cha mẹ. Mặc dù một phần trí thông minh là do di truyền nhưng có nhiều cách giúp trẻ thông minh mà bạn có thể áp dụng để phát huy hết tiềm năng của trẻ. Cùng khám phá 16 cách nuôi dạy con thông minh dưới đây.
Dạy con thông minh cha mẹ cần biết gì?
Mỗi đứa trẻ đều là duy nhất. Một số em bé sinh ra đã có chỉ số thông minh (IQ) cao. Trong khi một số lại có xu hướng phát triển chỉ số này sau này khi lớn lên. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chứng minh rằng ảnh hưởng của cha mẹ có thể có tác động lớn đến mức độ thông minh của trẻ.
Theo nhà tâm lý học Howard Gardner, có 9 loại trí thông minh bao gồm: logic – toán học, ngôn ngữ, âm nhạc, nội tâm, không gian, vận động, thiên nhiên, xã hội và triết học. Mỗi đứa trẻ đều có một trí thông minh vượt trội, tác động đáng kể đến cách mà trẻ tương tác với thế giới xung quanh. Cũng chính vì có riêng một trí thông minh mà mỗi em cần có phương pháp học khác nhau thì mới trở nên thông minh, xuất sắc.
Những gì trẻ trải qua trong những năm đầu đời góp phần định hình nên con người mà trẻ sẽ trở thành. Đồng thời chúng còn ảnh hưởng đến sự hòa đồng của bé, cách kiểm soát cảm xúc, kết quả học tập, thậm chí mối quan hệ của trẻ trong tương lai. Vậy nên cách giúp trẻ thông minh là cha mẹ cần xác định tiềm năng của con. Từ đó hỗ trợ nuôi dưỡng, kích thích con phát huy hết tiềm năng đó. Dưới đây là những cách dạy con thông minh mà bạn có thể áp dụng.
>>> Tìm hiểu thêm: Giúp con phát triển trí thông minh nội tâm để hạnh phúc hơn
16 cách giúp trẻ thông minh hơn
1. Dành thời gian cho việc chơi tự do
Chơi tự do là cách chơi do trẻ “làm chủ” và không có quy tắc hoặc mục tiêu cụ thể. Đây là một phần thiết yếu trong sự phát triển của trẻ. Bởi vì nó giúp con học hỏi và phát triển các kỹ năng khác nhau. Con sẽ biết cách giải quyết vấn đề, sáng tạo và hòa nhập xã hội. Trong thời gian vui chơi tự do, cố gắng để bé tránh xa các thiết bị điện tử.
2. Nuôi dạy con thông minh là cho phép trẻ mắc sai lầm
Cho phép trẻ phạm sai lầm thực sự có thể giúp con trở nên thông minh hơn. Khi bé mắc lỗi, con học hỏi từ những lỗi đó và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Nếu cha mẹ luôn bảo vệ con khỏi mắc sai lầm nghĩa là bạn đang tước đi những trải nghiệm học tập quan trọng của con. Mắc lỗi là một phần tự nhiên của quá trình học tập. Khi trẻ được phép mắc lỗi, con sẽ học cách chịu trách nhiệm về hành động của mình và phát triển sự tự tin.
Hãy tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ để trẻ cảm thấy thoải mái khi mắc lỗi. Bạn nên khuyến khích con tự đưa ra giải pháp bằng cách đặt những câu hỏi mở. Điều này có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng tư duy phản biện và học cách tự giải quyết vấn đề.
>>> Tìm hiểu thêm: 15 cách dạy con nghe lời răm rắp, ba mẹ nhàn tênh
3. Dạy con thông minh là cho trẻ đọc sách sớm và thường xuyên
Đọc sách cho trẻ từ khi còn nhỏ là một thói quen có lợi đã được nhiều nghiên cứu chứng minh. Đọc sách giúp trẻ phát triển kỹ năng ngôn ngữ và nghe, xây dựng vốn từ vựng, truyền cảm hứng sáng tạo và cải thiện kỹ năng nhận thức. Nghiên cứu của NIH cũng chứng minh mối tương quan giữa khả năng đọc và trí thông minh.
Khi trẻ lớn hơn, hãy khuyến khích con đọc cho bạn nghe. Điều này giúp con phát triển sự hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ và câu chuyện. Đồng thời, hoạt động đọc cùng nhau mang lại cơ hội gắn kết tuyệt vời. Để giữ cho trẻ cảm thấy hứng thú và tham gia vào việc đọc sách, hãy thường xuyên đến thư viện và để trẻ chọn những cuốn sách mình muốn đọc.
4. Ăn uống cùng nhau – Cách giúp trẻ thông minh
Cha mẹ thường quá bận rộn để có một bữa cơm gia đình đơn giản. Tuy nhiên, bữa ăn gia đình có thể là yếu tố giúp trẻ nuôi dưỡng nhận thức và sức khỏe tinh thần. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng những đứa trẻ thường xuyên dùng bữa cùng gia đình có kỹ năng giao tiếp tốt hơn. Bé cũng sẽ tự tin hơn và trở nên thông minh hơn.
Ngoài ra, bữa ăn gia đình còn có thể gắn kết tình cảm gia đình. Bạn có thể lắng nghe những chia sẻ của con, hiểu được cảm xúc và giảm thiểu khả năng xảy ra những hành vi nguy hiểm trong tương lai. Vì vậy, cha mẹ hãy dành thời gian dùng bữa cùng con để mang đến cho con một tuổi thơ tuyệt vời.
5. Khuyến khích trẻ tập thể dục – Cách nuôi dạy con thông minh
Tập thể dục là câu trả lời cho câu hỏi “Cách giúp trẻ thông minh là gì”? Tập thể dục không chỉ tốt cho thể chất mà còn mang lại lợi ích về mặt cảm xúc và nhận thức. Vận động thường xuyên có thể cải thiện trí nhớ và khả năng học tập của trẻ. Từ đó giúp con tập trung tốt hơn ở trường. Hãy đảm bảo con có đủ thời gian cho các hoạt động thể chất trong ngày.
>>> Tìm hiểu thêm: 9 cách dạy bé vẽ tranh kích thích sáng tạo và 6 chủ đề hay
6. Thiết lập thói quen đi ngủ tốt
Ngủ đủ giấc và đúng cách mang lại lợi ích cho bé về thể chất lẫn tinh thần. Việc thiết lập thời gian nghỉ ngơi đều đặn sẽ dần dần khiến đồng hồ sinh học của con hoạt động một cách khoa học. Kết quả của một giấc ngủ ngon là trí thông minh và khả năng tập trung vào việc học tốt hơn.
Theo khuyến cáo, giờ ngủ thích hợp cho bé theo từng độ tuổi như sau:
• Trẻ mẫu giáo: 10 – 13 giờ
• Học sinh tiểu học: 9 – 12 giờ
• Học sinh cấp 2 và cấp 3: 8 – 10 giờ.
7. Rèn luyện trí não – Cách dạy con thông minh
Cũng giống như cơ thể, bộ não cũng cần được “tập luyện”. Việc rèn luyện khả năng nhận thức cho bé vô cùng quan trọng khi bạn muốn tìm cách giúp trẻ thông minh. Các hoạt động đơn giản như chơi board game, tìm kiếm sự khác biệt trong hình ảnh, giải câu đố, lắp ráp các khối lego sẽ khiến bé suy nghĩ về cách giải quyết vấn đề. Từ đó cho phép não bộ thiết lập các chi tiết để hoàn thành mục tiêu.
>>> Tìm hiểu thêm: Dạy con không đòn roi thế nào mới hiệu quả?
8. Cho trẻ nghe nhạc và chơi nhạc cụ
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc học và chơi nhạc mang đến nhiều lợi ích cho não bộ. Chúng giúp bé xây dựng khả năng nhận thức bằng cách dạy con cách đọc và kết hợp các nốt nhạc. Từ đó cải thiện khả năng đọc hiểu và khả năng sáng tạo của trẻ.
Ngoài lợi ích về mặt giáo dục, việc học và chơi nhạc còn mang lại lợi ích về mặt nghệ thuật. Chúng giúp trẻ phát triển các kỹ năng của bản thân.
9. Cách giúp trẻ thông minh là tích cực trải nghiệm thực tế
Làm thế nào để nuôi dạy con thông minh? Hãy thường xuyên tạo điều kiện cho trẻ tham gia các chuyến đi thực tế. Những chuyến đi này giúp mở rộng trí óc của các em thông qua sự tò mò và trải nghiệm mới trong một môi trường khác.
Đi bộ đường dài, tham quan bảo tàng, vườn thú và thủy cung mang lại những trải nghiệm phong phú hỗ trợ việc học tập. Những hoạt động này cũng là một cách tuyệt vời để các thành viên trong gia đình dành thời gian bên nhau.
>>> Tìm hiểu thêm: Ba mẹ “ươm mầm” lòng nhân ái, con sớm trở thành nhân tài
10. Giải thích mọi thắc mắc của trẻ
Có thể bạn sẽ mệt mỏi khi phải liên tục trả lời các câu hỏi “tại sao” của trẻ. Nhưng khi bạn giải thích rõ ràng cho con, trẻ sẽ tiếp thu được thêm nhiều kiến thức mới mẻ và học hỏi từ đó. Bạn cũng nên tránh trả lời câu hỏi “tại sao” bằng “bởi vì cha/mẹ đã nói vậy”. Trẻ luôn hiểu lý do để cư xử và điều chỉnh hành động của mình theo thông tin mà con tiếp nhận được.
11. Đừng vội khen ngợi con thông minh
Bạn nên tránh dành những câu khen ngợi như: “Con không đọc nhiều nhưng vẫn vượt qua kỳ thi một cách dễ dàng” hoặc “Con rất thông minh”. Nghiên cứu cho thấy rằng việc dành cho con những lời khen ngợi tập trung vào trí thông minh của trẻ thực sự có thể khiến trẻ ỷ lại và không muốn cố gắng. Tốt hơn hết, bạn nên khen ngợi nỗ lực của con khi giải quyết vấn đề bằng sự quyết tâm và chăm chỉ.
12. Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý
Một chế độ dinh dưỡng cân bằng và hợp lý có liên quan đến sự phát triển trí tuệ của trẻ. Trứng, rau lá xanh, trái cây, cá, các loại hạt là nguồn cung cấp vitamin dồi dào và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh toàn diện của bé.
Bạn hãy luôn đảm bảo trẻ được ăn uống đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Giữ trẻ tránh xa đồ ăn vặt không lành mạnh. Bạn cũng có thể bổ sung dầu cá vào chế độ ăn của con. Axit béo omega-3 giúp hỗ trợ các chức năng và sự phát triển của não.
13. Cách giúp trẻ thông minh là nuôi dưỡng sở thích của trẻ
Khi trẻ dành sự quan tâm đặc biệt đến một số môn học hoặc hoạt động cụ thể, bạn cần nuôi dưỡng sở thích cho con. Ví dụ: Nếu con tò mò với lịch sử, bạn có thể đưa con đến bảo tàng. Đừng quên mua cho con những cuốn sách phù hợp với tuổi hoặc tìm cách khác để cùng con đọc những thông tin lịch sử thú vị.
14. Cách giúp trẻ thông minh: Dạy trẻ ngôn ngữ thứ hai
Các nghiên cứu cho thấy trẻ em học ngôn ngữ thứ hai sẽ thông minh hơn. Bởi vì khi học ngôn ngữ thứ hai, ví dụ như tiếng Anh, trẻ biết cách tập trung tốt hơn. Con cũng sẽ học tập chăm chỉ hơn để có thể nhận dạng và ghi nhớ ý nghĩa của ngôn ngữ thứ hai.
>>> Tìm hiểu thêm: Lộ trình học tiếng Anh cho trẻ từ mầm non tới tiểu học
15. Chọn trường mầm non cho con
Khi trẻ bắt đầu đến tuổi đi học mẫu giáo, hãy chọn một ngôi trường tốt để tạo môi trường học tập tích cực cho trẻ. Môi trường tốt là nơi trí tưởng tượng, kỹ năng ngôn ngữ và kỹ năng xã hội của con được bồi đắp tích cực.
16. Dạy kỹ năng xã hội, cách giúp trẻ thông minh
Dạy con cách trở nên hòa đồng và thân thiện với mọi người xung quanh. Dạy con cách giải quyết vấn đề với bạn bè, biết lắng nghe, chia sẻ và giúp đỡ người khác. Đó là một trong những cách giúp trẻ thông minh ngay từ khi còn nhỏ.
Cách giúp trẻ thông minh là bạn phải đưa ra những lựa chọn thông minh trong việc giáo dục con cái. Vì vậy, hãy dành thời gian để tìm ra những phương pháp phù hợp và luôn đồng hành cùng con khôn lớn, bạn nhé!
>>> Tìm hiểu thêm: 9 cách dạy trẻ kỹ năng sống để thành công
