Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì phải thật khéo léo để chuyển hóa những ương bướng của con theo đúng hướng giáo dục của ba mẹ.
Bé trai ở độ tuổi dậy thì thường có những hành động “khác thường”. Đó không phải là thói hư tật xấu mà là sự khám phá mọi thứ xung quanh để bước vào ngưỡng cửa trưởng thành. Vậy bạn cần làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì? ILA chia sẻ đến bạn một số cách sau đây.
Nhận biết các dấu hiệu để có phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì
1. Thay đổi về thể chất
Tuổi dậy thì bắt đầu khi cơ thể bé trai bắt đầu sản xuất và giải phóng testosterone. Hormone này chịu trách nhiệm cho những thay đổi về thể chất xảy ra trong quá trình chuyển đổi cơ thể từ bé trai thành đàn ông.
Bé sẽ trải qua nhiều thay đổi về thể chất trong suốt tuổi dậy thì bao gồm:
• Tăng tiết mồ hôi (và mùi cơ thể đi kèm).
• Da và tóc nhờn, xuất hiện mụn trứng cá.
• Dương vật và tinh hoàn to hơn.
• Sự phát triển của lông mu, lông nách và lông mặt.
• Chiều cao tăng nhanh, cơ bắp phát triển.
• Giọng nói thay đổi (Giọng nói bị vỡ và trầm hơn).
• Mộng tinh (xuất tinh khi ngủ).
2. Thay đổi về tinh thần
Trong thời kỳ dậy thì, bé sẽ bắt đầu trải qua những suy nghĩ và cảm xúc khác nhau.
• Con phát triển khả năng suy nghĩ trừu tượng và cụ thể. Ngoài ra, con suy nghĩ nhiều hơn về tương lai thay vì quá khứ hay hiện tại.
• Bé trai ở giai đoạn tiền dậy thì bắt đầu có sự tò mò về giới tính, bạn gái, tình dục… Đó là quá trình phát triển bình thường, Tuy nhiên, bạn cần có phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì để định hướng nhận thức đúng đắn cho trẻ.
• Tùy thuộc vào tính cách mà sở thích của trẻ có thể thay đổi. Con sẽ tranh luận và đưa ra chính kiến của riêng mình nhiều hơn. Con cũng mong muốn được đối xử như một người đàn ông trưởng thành. Đôi khi trong gia đình sẽ xảy ra “cuộc chiến” ý chí giữa bé và ba mẹ.
• Một số bé trai sẽ trải qua nhiều thay đổi tâm trạng. Bé có thể cảm thấy vui vẻ vào một ngày và buồn bã vào ngày hôm sau. Những thay đổi về thể chất và nội tiết tố sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc, hành vi và lòng tự trọng của trẻ. Con cũng có thể phải đối mặt với áp lực và kỳ vọng từ mọi người xung quanh.
• Con hay so sánh mình với bạn bè. Sự so sánh thường là về thể chất, vật chất hoặc khả năng làm được việc gì.
Nhìn chung, các bé trai sẽ trải qua độ tuổi dậy thì trong khoảng 9 – 15 tuổi. Ba mẹ hãy chủ động dẫn dắt con vượt qua những thay đổi về thể chất, cảm xúc và tinh thần trong giai đoạn này để giúp con trưởng thành hạnh phúc.
>>> Tìm hiểu thêm: 10+ phương pháp dạy con gái tuổi dậy thì của mẹ tâm lý
Cách nói chuyện với con trai tuổi dậy thì
1. Khi nào nên nói chuyện về tuổi dậy thì?
Không ai hiểu con cái hơn ba mẹ. Hãy chú ý đến những câu hỏi bé thường hay hỏi bạn. Con có tò mò về các chủ đề liên quan đến tình dục hay thay đổi thể chất không? Nếu có thì đấy chính là thời điểm phù hợp để bạn tìm cách nói chuyện với con trai tuổi dậy thì.
Bạn cũng có thể dựa vào tính cách của con để biết khi nào nên trò chuyện về tuổi dậy thì. Tính cách và mức độ trưởng thành sẽ quyết định cách con tiếp nhận thông tin. Điều quan trọng là bạn hãy luôn lắng nghe, thấu hiểu và hòa nhịp cùng con bằng sự quan tâm, chia sẻ. Có như vậy mới giáo dục con có nhân cách sống và hành động của người tốt.
2. Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì nên trò chuyện thế nào?
a. Giúp con xoa dịu lo lắng
Cách dạy con trai tuổi dậy thì là bạn cần giúp con có cái nhìn lành mạnh về thời điểm, sự tác động và những khác biệt của tuổi dậy thì. Một số bé trai cảm thấy xấu hổ nếu con bắt đầu dậy thì quá sớm hoặc quá muộn. Vì vậy, điều quan trọng là phải trấn an con rằng mỗi người trưởng thành ở các tốc độ khác nhau. Việc con dậy thì sớm hoặc trễ hơn so với bạn bè không phải là điều đáng lo ngại. Cuối cùng mọi chàng trai đều sẽ trải qua những thay đổi tương tự.
Đừng chỉ nói về những thay đổi của cơ thể. Trẻ cũng cần biết con sẽ trải qua những thay đổi cảm xúc do ảnh hưởng của hormone và não. Cách nói chuyện với con trai tuổi dậy thì cần phải mang tính cá nhân và hấp dẫn.
b. Bắt đầu với thông tin ít nhạy cảm nhất
Bắt đầu với thông tin ít nhạy cảm nhất (như vệ sinh và sử dụng chất khử mùi) và từ từ khơi gợi cuộc trò chuyện. Nếu trẻ không quan tâm, bạn hãy nói chuyện lại vào một ngày khác. Trẻ chỉ có thể học khi cảm thấy an toàn. Vậy nên cách dạy con trai tuổi 14 dậy thì phải cân nhắc đến mức độ thoải mái của con.
c. Làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì? Xây dựng lòng tin thông qua giao tiếp
Bằng việc tạo ra một môi trường an toàn và không phán xét, bạn khuyến khích con mình chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và mối quan tâm của con.
• Hãy gần gũi và sẵn sàng lắng nghe trẻ.
• Tôn trọng ý kiến và thừa nhận cảm xúc của con.
• Giữ bí mật khi cần thiết.
• Tránh chỉ trích hoặc coi thường trải nghiệm của con, ngay cả khi bạn không đồng ý với trẻ.
• Thể hiện sự đồng cảm và hiểu biết.
>>> Tìm hiểu thêm: Con lười học phải làm sao? 12 cách tạo động lực cho bé
c. Khuyến khích con đặt câu hỏi
Con trai đang đọc, nghe và nhìn thấy mọi thứ về tuổi dậy thì, những thay đổi về cơ thể và tình dục. Con có thể lấy thông tin từ bạn bè, Internet, phương tiện truyền thông xã hội hoặc phim ảnh. Nhưng không phải tất cả mọi thông tin đều chính xác hoặc chứa đựng những giá trị mà bạn muốn con học.
Tốt nhất là nên đề cập đến chủ đề dậy thì sớm và thường xuyên. Và bạn nên khuyến khích con đặt câu hỏi. Đảm bảo rằng con có thể thoải mái hỏi ba mẹ bất cứ điều gì và bạn sẽ luôn dành thời gian để nói chuyện cùng con. Hãy giải đáp những thắc mắc “ẩm ương” của tuổi mới lớn một cách rõ ràng và trung thực nhất cho con.
d. Luôn giao tiếp cởi mở và tích cực
Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì không phải là cuộc trò chuyện một lần rồi thôi. Bạn hãy khiến cho trẻ cảm thấy mình luôn được lắng nghe và thấu hiểu. Ngay cả khi con không biểu hiện ra, con sẽ rất vui khi có thể tìm đến bạn để tâm sự và tìm lời khuyên đúng đắn.
e. Hãy để bố tham gia
Khi con trai bước vào tuổi dậy thì, trẻ sẽ trở nên “khó bảo” hơn với mẹ. Khi bạn bắt đầu cảm thấy sự “phản kháng” từ con trai mình, hãy nhờ chồng can thiệp. Đôi khi, các ông bố có thể giải thích mọi thứ theo cách dễ nghe hơn đối với con trai của mình.
f. Nói chuyện ngắn gọn sẽ hiệu quả hơn
Đây là khía cạnh quan trọng trong cách nói chuyện với con trai. Nếu bạn có điều gì đó cần con biết, hãy đưa ra một loạt các điểm rõ ràng. Sau đó, hãy để con phản hồi từng điểm.
Nhiều bé trai cần vài giờ hoặc thậm chí vài ngày để suy nghĩ về những cuộc trò chuyện. Do đó, đừng thất vọng nếu con không thay đổi hành vi hoặc thái độ ngay lập tức. Hãy để con tiếp nhận và xử lý thông tin theo thời gian của riêng mình.
g. Nói chuyện về tuổi dậy thì của con gái
Trong các cuộc trò chuyện, đôi khi trẻ sẽ có thắc mắc về bạn gái. Đây cũng là cơ hội tuyệt vời để con trai kết nối với mẹ, vì mẹ có thể giải thích một số tình huống theo cách khác với bố. Sau đây là những điều bạn có thể cân nhắc chia sẻ với con:
Giải thích với con về những mối quan hệ tình cảm và việc giữ gìn sức khỏe tình dục. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng giao tiếp cởi mở tại nhà là chìa khóa để ngăn chặn các bé trai (và bé gái) tuổi teen rơi vào tình huống nguy hiểm liên quan đến sự đồng thuận tình dục.
Hãy cho con trai bạn biết rằng con gái thường dậy thì sớm hơn con trai. Ngoài ra, dậy thì đối với con gái có thể là chủ đề nhạy cảm hơn nhiều so với con trai. Nói rõ rằng việc chế giễu hoặc trêu chọc một cô gái vì những thay đổi về thể chất hoặc cảm xúc là không được phép. Thay vào đó, con nên tôn trọng các bạn gái và làm gương về hành vi tốt.
>>> Tìm hiểu thêm: 16 cách giúp trẻ thông minh sớm cha mẹ dễ thực hiện
Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì: 7 kỹ năng quan trọng
1. Làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì? Khuyến khích trẻ thể hiện cảm xúc
Hầu hết các bé trai đều ít bộc lộ cảm xúc và không giỏi giao tiếp. Một phần vì áp lực từ xã hội đã vô tình “đóng khung” con trai là phải mạnh mẽ, không được tỏ ra yếu đuối như con gái.
Hãy cho con quyền tự do thể hiện bản thân theo cách chấp nhận được. Con cần biết rằng việc mắc lỗi, cảm thấy buồn và khóc là điều bình thường. Khi được “sống thật” với cảm xúc của mình, con sẽ càng giao tiếp tốt hơn.
2. Cách dạy con trai tuổi 13 kỹ năng ra quyết định
Ra quyết định là một kỹ năng sẽ giúp ích cho trẻ trong suốt cuộc đời. Hãy khuyến khích con bạn cân nhắc các lựa chọn khác nhau, cân nhắc ưu – nhược điểm và suy nghĩ về tác động của quyết định.
Khi cần thiết, bạn hãy để trẻ trải nghiệm hậu quả từ lựa chọn của mình, cả tích cực và tiêu cực. Điều này giúp con phát triển ý thức trách nhiệm đối với hành động của mình.
3. Cách dạy con trai tuổi 14 tự lập
Xây dựng tính tự lập không chỉ giúp con phát triển các kỹ năng sống quan trọng mà còn củng cố lòng tự trọng và khả năng phục hồi của con. Bạn hãy tạo cơ hội cho con đảm nhận trách nhiệm và tự đưa ra quyết định. Chẳng hạn như để cho con tự quản lý thời gian biểu hàng ngày. Khi đó, trẻ sẽ được truyền sự tự tin và cảm thấy có năng lực.
>>> Tìm hiểu thêm: 15 cách dạy con nghe lời răm rắp, ba mẹ nhàn tênh
4. Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì về sự tôn trọng và đồng ý
Tôn trọng và đồng ý là những khía cạnh quan trọng của bất kỳ mối quan hệ nào. Bằng cách dạy con trai tuổi dậy thì về kỹ năng này, bạn sẽ giúp trẻ phát triển các mối quan hệ lành mạnh:
• Giải thích rõ ràng khái niệm đồng ý là gì. Cho con biết sự đồng ý phải được đưa ra một cách tự nguyện và nhiệt tình, và sự đồng ý có thể được rút lại bất cứ lúc nào.
• Dạy con tìm kiếm và tôn trọng sự đồng thuận trong mọi tương tác.
• Khuyến khích con đối xử tôn trọng với mọi người, bất kể bản dạng giới của họ.
• Dạy con biết xin lỗi, thể hiện sự đồng cảm và giúp đỡ người khác, cư xử tốt và không bao giờ sử dụng hoặc đe dọa bạo lực.
5. Cách dạy con trai tuổi dậy thì nuôi dưỡng tình yêu học tập
Sự thành công trong học tập rất quan trọng cho sự phát triển và trưởng thành trong tương lai của trẻ. Bạn hãy giúp con nuôi dưỡng tình yêu học tập như sau:
• Khen ngợi thành tích: Ghi nhận và khen ngợi thành tích học tập của trẻ dù lớn hay nhỏ. Điều này giúp tăng cường sự tự tin và khích lệ trẻ học hành chăm chỉ.
• Tập trung vào điểm mạnh: Khuyến khích con theo đuổi các môn học hoặc hoạt động mà con thích và giỏi. Con sẽ duy trì động lực mạnh mẽ.
• Đặt mục tiêu học tập thực tế: Chia mục tiêu lớn thành các cột mốc nhỏ hơn có thể đạt được và hỗ trợ, động viên con trong suốt quá trình.
6. Làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì? Dạy công việc nhà và kỹ năng nấu ăn cơ bản
Hãy dạy con trai bạn rằng việc nội trợ như nấu ăn, dọn dẹp và đi chợ không bao giờ được xem là công việc của phụ nữ. Con trai cũng cần được dạy cách cọ rửa nhà vệ sinh, quét nhà hoặc nấu một vài món ăn cơ bản. Chia sẻ công việc nhà không chỉ đơn thuần là việc làm mà còn thể hiện tình yêu thương, sự tôn trọng và gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
7. Phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì: khả năng phục hồi
Khả năng phục hồi là một kỹ năng cần được dạy. Hãy trao quyền cho con khả năng “bật lại” và tiến lên phía trước thay vì chán nản, nhụt chí khi mọi thứ không như ý.
Bạn cũng khuyến khích con nên tự cho mình một chút thoải mái, tránh trở thành người cầu toàn và tìm những cách lành mạnh (như thể thao, sở thích và dành thời gian cho bạn bè) để giải tỏa sự bực bội và căng thẳng bị dồn nén.
Mỗi đứa trẻ là duy nhất. Do đó, phương pháp dạy con trai ở tuổi dậy thì sẽ khác nhau với mỗi em. Ba mẹ hãy đồng hành cùng con vượt qua những thách thức của lứa tuổi này để giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách tốt đẹp trong tương lai.
>>> Tìm hiểu thêm: 15 cách dạy con của người nhật để bé tự lập, ngoan ngoãn
