Anh Anh và Anh Mỹ là hai biến thể phổ biến nhất của tiếng Anh, mỗi biến thể mang những đặc trưng riêng về phát âm, từ vựng, chính tả và ngữ pháp. Những khác biệt này không chỉ phản ánh sự đa dạng văn hóa mà còn ảnh hưởng đến cách sử dụng ngôn ngữ trong các lĩnh vực khác nhau, từ giáo dục, truyền thông đến kinh doanh.
Tìm hiểu Anh Anh và Anh Mỹ
Phát âm:
• Anh Anh (British English): Có nhiều biến thể, nhưng phổ biến nhất là phát âm của miền Nam nước Anh, đặc biệt là giọng chuẩn RP (Received Pronunciation). Đặc trưng của phát âm là: Thường không phát âm chữ “r” khi nó đứng sau nguyên âm (non-rhotic); nguyên âm dài và đôi khi có sự khác biệt trong cách phát âm các nguyên âm so với Anh Mỹ.
• Anh Mỹ (American English): Phát âm tiếng Anh ở Mỹ có nhiều biến thể, nhưng giọng chuẩn General American là phổ biến nhất. Đặc trưng của phát âm là: Thường phát âm chữ “r” rõ ràng (rhotic); một số nguyên âm và phụ âm có cách phát âm khác với Anh Anh.
Từ vựng:
• Anh Anh và Anh Mỹ có nhiều từ vựng khác biệt nhau, dù chúng đều dùng chung một số lượng lớn từ cơ bản.
Ví dụ:
√ Anh Anh: lift (thang máy), lorry (xe tải), biscuit (bánh quy).
√ Anh Mỹ: elevator (thang máy), truck (xe tải), cookie (bánh quy).
Chính tả:
• Anh Anh: Có một số quy tắc chính tả khác biệt. Ví dụ: colour, favour, centre, theatre.
• Anh Mỹ: Có xu hướng đơn giản hóa chính tả. Ví dụ: color, favor, center, theater.
Ngữ pháp:
• Anh Anh: Sử dụng thì hiện tại hoàn thành nhiều hơn. Ví dụ: I have just eaten. (Tôi vừa mới ăn.)
• Anh Mỹ: Có thể sử dụng thì quá khứ đơn thay thế. Ví dụ: I just ate. (Tôi đã ăn.)
• Danh từ tập thể (team, family, class, herd) trong Anh Anh có thể đi kèm với động từ chia ở dạng số ít hoặc số nhiều (tùy ngữ cảnh), trong khi Anh Mỹ thường dùng động từ chia ở dạng số ít.
Biến thể và độ phổ biến:
• Anh Anh: Có nhiều biến thể vùng miền (Scottish English, Welsh English, Northern English…) và mỗi vùng có những đặc trưng riêng.
• Anh Mỹ: Cũng có nhiều biến thể vùng miền (Southern American English, New York English, Midwestern English…), nhưng General American là phổ biến nhất và được coi là chuẩn mực.
>>> Tìm hiểu thêm: Cách chia động từ trong tiếng Anh đầy đủ và chuẩn xác
Sự khác nhau giữa Anh Anh và Anh Mỹ
1. Tiếng Anh và tiếng Mỹ có giống nhau về từ vựng không?
Sự khác biệt trong việc sử dụng từ vựng tương tự sự khác biệt về từ ngữ giữa các vùng miền tại Việt Nam như cái “muôi” và cái “vá” theo cách nói của miền Nam và miền Trung.
Một số từ vựng chỉ xuất hiện trong Anh Anh hoặc Anh Mỹ.
Ví dụ:
• Từ “ladybug” (bọ rùa) trong Anh Mỹ tương ứng với “ladybird” trong Anh Anh.
• Từ “kẹo” cũng có sự khác biệt: người Anh sử dụng “sweet”, trong khi người Mỹ dùng “candy”.
• Khi nói “quần dài”, người Anh sẽ dùng từ “trousers”, còn người Mỹ sẽ dùng từ “pants”.
Dưới đây là bảng so sánh một số từ vựng Anh Anh và Anh Mỹ:
| Anh Anh | Anh Mỹ | Dịch nghĩa |
| Biscuit | Cookie | Bánh quy |
| Butty | Sandwich | Bánh sandwich |
| Chips | Fries | Khoai tây chiên |
| Crisps | Chips | Bim bim khoai tây |
| Pudding | Dessert | Món tráng miệng |
| Sweet | Candy | Kẹo |
| Jumper | Sweater | Áo len |
| Muffler | Scarf | Khăn quàng cổ |
| Pants | Underwear | Quần lót |
| Trainers | Sneakers | Giày thể thao |
| Trousers | Pants | Quần dài |
| Braces | Suspenders | Dây đeo quần |
| Dinner jacket | Tuxedo | Vest nam giới |
| Tights | Pantyhose | Quần tất |
| Nightdress | Nightgown | Đầm ngủ |
| Pyjamas | Pajamas | Bộ đồ ngủ |
| Waistcoat | Vest | Áo ghi-lê |
| Dressing gown | Bathrobe | Áo choàng tắm |
| Taxi | Cab | Xe taxi |
| Lorry | Truck | Xe tải |
| Underground | Subway | Tàu điện ngầm |
| Petrol | Gas | Xăng dầu |
| Motorway | Highway | Đường cao tốc |
| Holiday | Vacation | Kỳ nghỉ |
| Cooker | Stove | Bếp (ga, điện) |
| Curtains | Drapes | Rèm cửa sổ |
| Tap | Faucet | Vòi nước |
| Flat | Apartment | Căn hộ |
| Wardrobe | Closet | Tủ quần áo |
| Lift | Elevator | Thang máy |
| Zip | Zipper | Khóa kéo |
| Dummy | Pacifier | Núm vú giả |
| Torch | Flashlight | Đèn pin |
| Post | Thư | |
| Rubber | Eraser | Cục tẩy |
| Autumn | Fall | Mùa thu |
| Film | Movie | Phim |
| Rubbish | Garbage, trash | Rác |
>>> Tìm hiểu thêm: Học 100 từ vựng tiếng Anh mỗi ngày hiệu quả, không nhàm chán
2. Phát âm Anh Anh và Anh Mỹ, cách đọc các nguyên âm
Một số ví dụ cụ thể cách phát âm để hình dung rõ hơn về sự khác biệt:
| Cách đọc | Anh Anh | Anh Mỹ |
| Cách đọc /æ/ | bath = /bɑːθ/ (tắm) | bath = /bæθ/ (tắm) |
| Cách đọc /ʊə/ | cure = /kjʊə(r)/ (chữa bệnh) | cure = /kjʊr/ (chữa bệnh) |
| Cách đọc /uː/ | news = /njuːz/ (tin tức) | news = /nuːz/ (tin tức) |
3. Phát âm Anh Anh và Anh Mỹ, cách đọc các phụ âm
| Cách đọc | Anh Anh | Anh Mỹ |
| Cách đọc /r/ | Đọc lược bỏ: car = /kɑː/ (xe hơi) | Đọc rõ ràng: car = /kɑːr/ (xe hơi) |
| Cách đọc /t/ | Đọc rõ ràng: better = /ˈbet.ər/ (tốt hơn) | /t/ nhấn mạnh và khi phát âm sẽ đổi thành /d/: better = /ˈbet̬.ɚ/ (tốt hơn) |
4. Sự khác nhau về cách viết
| Ví dụ | Anh Anh | Anh Mỹ |
| “our” và “or” | Sử dụng “our”
√ colour (màu sắc) √ humour (hài hước) √ neighbour (hàng xóm) √ favour (quý mến) |
Sử dụng “or”
√ color (màu sắc) √ humor (hài hước) √ neighbor (hàng xóm) √ favor (quý mến) |
| “ize” và “ise” | Sử dụng “ize”
√ realize (nhận ra) √ organize (tổ chức) |
Sử dụng “ise”
√ realise (nhận ra) √ organise (tổ chức) |
| “tre” và “ter” | Sử dụng “tre”
√ theatre (rạp hát) √ centre (trung tâm) |
Sử dụng “ter”
√ theater (rạp hát) √ center (trung tâm) |
5. Sự khác nhau trong giao tiếp giữa Anh Anh và Anh Mỹ, cách nói với just, already và yet
| Phân loại | just, already và yet | Ví dụ |
| Anh Anh | Được sử dụng ở thì hiện tại hoàn thành (Present Perfect Tense) | √ I’ve just arrived home. (Tôi vừa mới đến nhà.)
√ Have you finished your work already? (Bạn đã hoàn thành công việc chưa?) |
| Anh Mỹ | Được sử dụng ở thì quá khứ đơn (Simple Past Tense) | √ I just arrived home. (Tôi vừa mới đến nhà.)
√ She didn’t just leave. (Cô ấy không phải vừa mới rời đi.) |
6. Cách nói giờ
| Cách đọc giờ với quarter | Anh Anh | Anh Mỹ |
| Cách nói 2h45 | quarter to three | quarter of three |
| Cách nói 3h15 | quarter past three | quarter after three |
| Cách nói 3h30 | half three | half past three |
| Cách nói 4h30 | half four | half past four |
7. Sự khác nhau về ngữ điệu của Anh Anh và Anh Mỹ
Người Anh thường có phong cách nói chuyện luyến láy và linh hoạt, tạo ra một âm điệu nhanh và mượt mà. Sự luyến láy này thể hiện qua cách họ nối âm, bỏ âm và sử dụng ngữ điệu lên xuống một cách tự nhiên, khiến cho lời nói trở nên nhịp nhàng và giàu biểu cảm.
Ngược lại, tiếng Anh chuẩn, thường được sử dụng trong các chương trình truyền hình tin tức, chú trọng đến tính chính xác và quy tắc ngữ pháp. Các phát thanh viên và người dẫn chương trình thường phát âm rõ ràng từng từ, tuân thủ các quy tắc ngữ pháp một cách nghiêm ngặt để đảm bảo thông tin được truyền đạt một cách chính xác và dễ hiểu nhất.
Trong khi đó, tiếng Anh Mỹ thường mang lại cảm giác thoải mái và dễ tiếp cận hơn. Người Mỹ có xu hướng nói chuyện tự nhiên, không quá cầu kỳ về ngữ pháp hay phát âm. Họ thường sử dụng nhiều từ lóng và cách diễn đạt thân mật, khiến cho tiếng Anh Mỹ trở nên gần gũi và dễ nghe đối với nhiều người. Sự thoải mái này phản ánh trong cách họ sử dụng ngữ pháp linh hoạt, không quá nghiêm ngặt và đôi khi có thể bỏ qua một số quy tắc phát âm truyền thống. Điều này giúp tiếng Anh Mỹ trở nên phổ biến và dễ học đối với những người mới bắt đầu.
Nên học Anh Anh hay Anh Mỹ?
Với Anh Anh và Anh Mỹ, bạn nên học biến thể nào phụ thuộc vào mục tiêu và sở thích cá nhân của bạn. Nếu bạn dự định học tập hoặc làm việc tại Vương quốc Anh, hoặc trong các lĩnh vực quốc tế, thì học Anh Anh sẽ hữu ích vì nó chú trọng vào quy tắc ngữ pháp và phát âm chính xác.
Ngược lại, nếu bạn có ý định học tập hoặc làm việc tại Mỹ hoặc trong các ngành công nghệ, kinh doanh và truyền thông, học Anh Mỹ sẽ tốt hơn bởi tính linh hoạt và dễ tiếp cận hơn trong cách sử dụng ngữ pháp và phát âm.
Về sở thích cá nhân, nếu bạn thích giọng trang trọng và tinh tế, Anh Anh sẽ phù hợp hơn.
Tóm lại, để chọn loại tiếng Anh nào, bạn nên dựa vào mục tiêu cá nhân và sự thoải mái khi sử dụng ngôn ngữ đó.
Anh Anh và Anh Mỹ cái nào phổ biến hơn?
Tiếng Anh Mỹ phổ biến hơn so với tiếng Anh Anh, đặc biệt là trên quy mô toàn cầu. Đây là một số lý do chính:
• Sự lan tỏa của văn hóa Mỹ: Hoa Kỳ có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực điện ảnh, âm nhạc, truyền hình và công nghệ. Hollywood, các chương trình truyền hình Mỹ, và các nền tảng trực tuyến như Netflix, YouTube cùng với các sản phẩm công nghệ từ các công ty như Google, Apple và Microsoft đều sử dụng tiếng Anh Mỹ.
• Kinh tế và kinh doanh: Hoa Kỳ là nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhiều công ty đa quốc gia có trụ sở tại Mỹ. Do đó, tiếng Anh Mỹ thường được sử dụng trong kinh doanh và thương mại quốc tế.
• Giáo dục và nghiên cứu: Nhiều trường đại học hàng đầu thế giới nằm ở Hoa Kỳ, thu hút hàng triệu sinh viên quốc tế. Hơn nữa, nhiều tài liệu nghiên cứu và học thuật cũng được xuất bản bằng tiếng Anh Mỹ.
• Internet và công nghệ: Phần lớn nội dung trên Internet và phần mềm công nghệ đều sử dụng tiếng Anh Mỹ, làm cho nó trở nên phổ biến và dễ tiếp cận hơn cho người dùng toàn cầu.
Mặc dù tiếng Anh Anh cũng rất quan trọng và được sử dụng rộng rãi, đặc biệt ở các quốc gia có nền kinh tế phát triển, tiếng Anh Mỹ vẫn chiếm ưu thế về mặt phổ biến toàn cầu.
Kết luận
Anh Anh và Anh Mỹ có những điểm khác biệt rõ rệt về phát âm, từ vựng, chính tả và ngữ pháp. Việc bạn chọn học biến thể nào sẽ phụ thuộc vào mục tiêu cá nhân và ngữ cảnh sử dụng. Anh Anh thường được sử dụng trong các tài liệu học thuật và trong giao tiếp quốc tế, đặc biệt tại các quốc gia thuộc Khối Thịnh vượng chung. Ngược lại, Anh Mỹ lại phổ biến hơn trong các lĩnh vực công nghệ và văn hóa đại chúng và được sử dụng rộng rãi tại Hoa Kỳ và Canada. Do đó, khi quyết định học biến thể nào, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng để phù hợp với nhu cầu học tập và công việc của mình.
